Het ECS werkt door middel van endocannabinoïden, die lichaamseigen stoffen zijn die in het lichaam worden geproduceerd om de werking van het systeem te reguleren. De belangrijkste endocannabinoïden zijn anandamide en 2-arachidonoylglycerol (2-AG).
Deze endocannabinoïden binden zich aan specifieke receptoren, waaronder CB1- en CB2-receptoren, die zich in verschillende delen van het lichaam bevinden, zoals het zenuwstelsel, het immuunsysteem en het spijsverteringsstelsel. Door deze receptoren te activeren, kan het ECS een breed scala aan biologische effecten teweegbrengen. Dit klinkt allemaal best ingewikkeld, daarom hebben wij een symfonieorkest als metafoor genomen om het makkelijk begrijpbaar te maken.

De dirigent, het ECS, houdt constant toezicht op de verschillende secties van het orkest (de verschillende systemen en organen in het lichaam) om ervoor te zorgen dat ze in balans en harmonie blijven. Maar hij vertelt ze niet wat ze precies moeten doen, dat staat op het bladmuziek. Elke muzikant weet precies wat zijn taak is en wanneer hij ongeveer moet spelen en in welk ritme. De dirigent houdt dat nauwlettend in de gaten. Die kijkt of iedereen wel in de pas speelt en of één muzikant of een hele sectie wat sneller of juist wat langzamer moet spelen.

Een muzikant kun je vergelijken met een cannabinoïde in het lichaam. Cannabinoïden zijn lichaamseigen stofjes elk een eigen taak hebben, maar ook samenwerken. Er zijn al meer dan 130 verschillende cannabinoïden bekend en er zijn er waarschijnlijk nog meer. De taken van cannabinoïden in het lichaam zijn:

• Pijnmodulatie
• Ontstekingsremming
• Aansturing neurotransmitters (stemming, geheugen, slaap en eetlust)
• Immuunrespons
• Emotionele regulatie
• Eetlust en metabolisme
• Stressrespons
• Cognitieve functies zoals leren en geheugen

Wat doet een dirigent als de symfonie niet helemaal lekker loopt? Hij geeft aanwijzingen aan de muzikanten of ze wat harder moeten spelen, zachter of juist helemaal moeten stoppen. En dat is nou precies ook wat het ECS systeem doet. Het ECS systeem check op celniveau of er afwijkingen zijn. En wanneer hij een afwijking ziet, dan stuurt hij cannabinoïden naar de juiste plekken in het lichaam en verteld hij in welk ritme en welke toon ze moeten spelen om er voor te zorgen dat er weer balans komt.

Ken je het gezegde ‘Het is de toon die de muziek maakt’? Als muzikanten te hoog of te laag spelen dan zal het geen harmonie zijn. Dat is binnen het ECS systeem ook zo. De toon van het ECS systeem wordt namelijk bepaalt door de receptoren en die receptoren kunnen we onderverdelen in twee categorieën: CB1 receptoren (hoge tonen) en CB2 receptoren (lage tonen). We noemen de CB1 receptoren ook wel de overgewicht en ‘verslavende receptor’ en de CB2 de anti-overgewicht en ontslavende receptoren.

CB1 receptoren	CB2 receptoren
Helpt bij vertering van voedsel	Remt ontstekingen in maag en darm
Stimuleert aanmaak witte vetcellen	Stimuleert afbraak van witte cellen en aanmaak bruine vetcellen
Vermindert de vetverbanding	Reguleert het vetmetabolisme
Geeft insuline- en leptineresistentie	Corrigeert insuline- en leptinegevoeligheid
Stimuleert de eetlust en voorkeur in zoete voedingsmiddelen	Remt de eetlust

 

Symptomen van wanneer de CB1 receptoren de boventoon hebben in het ECS systeem:

• Inslaap- en doorslaapproblemen
• Altijd honger en nooit een verzadigt gevoel
• Zoete trek
• Lage pijngrens
• Angstig en onrustig
• Geen rust meer kunnen voelen
• Neerslachtig en gedeprimeerd

In een muziekstuk wil je natuurlijk een mooi samenspel tussen de hoge en lage tonen. Wanneer het ECS systeem uit balans is, hebben de muzikanten die de hoge tonen (CB1 receptoren) spelen de overhand. De muzikanten die de lage tonen spelen komen er niet bovenuit. Wat zorgt ervoor dat de hoge tonen, CB1 receptoren de boventoon krijgen?

• Linolzuur (omega-6) in de voeding
• (Chronische) stress
• Toxische stress
• Hyperglutamaat
• Psychofarmaca (antidepressiva – psychotica)
• Bacteriën
• Alcohol
• Verlaagde werking van endorfinesysteem

Er zijn een aantal factoren die invloed hebben op het ECS systeem en waarmee jij ervoor kan zorgen dat het weer meer in balans komt:

 

Linolzuur (omega 6) beperken
De eerste is het beperken van linolzuur. Linolzuur zit in plantaardige vetten zoals zonnebloem-, raapzaad-, mais-, koolzaad-, tarwekiemolie. Tegenwoorden zit dit in heel veel bewerkte voedingsmiddelen verwerkt. Kijk maar eens op de verpakkingen van vleesvervangers, sauzen, margarine, vloiebare bak & braad en zelfs plantaardige zuivel. Het is heel erg belangrijk om dit te beperken. Kies voor olijf-, kokos-, avocado- of MCT olie en beperk bewerkte voedingsmiddelen waar dit in zit.

 

Beperk glutamaat
Glutamaat is een neurotransmitter die zorgt dat je ‘aan’ gaat. De muzikanten gaan zeg maar spelen. Hoe meer van dit stofje, hoe harder de muzikanten gaan spelen. Het endorfine systeem zit dit stofje om in GABA. GABA zorgt weer voor rust. De muzikanten gaan weer rustig spelen. Echter zit er wel een limiet aan. Wanneer er namelijk te veel glutamaat binnenkomt, dan zal dit ervoor zorgen dat de CB2 receptoren moe raken en niet meer hun lage tonen kunnen spelen. Glutamaat komt van nature voor in verschillende voedingsmiddelen zoals granen, zuivel en soja. Glutamaat is ook bekend als een smaakversterker (E621) en wordt vaak gebruikt in de voedingsindustrie als het additief mononatriumglutamaat (MSG). MSG wordt gebruikt om de smaak van voedsel te verbeteren, vooral in de Aziatische keuken.

 

Stress factoren verminderen
Stress is een van de grootste factoren die de CB1 receptoren omhoog laten gaan. Voor het ECS systeem is stress als een leeuw. Zo lang die leeuw er is, is dit systeem aan het rennen en kan het niet op rust komen op te herstellen. Je kunt op twee manieren met stress omgaan: je kunt actie ondernemen of je kun het loslaten en accepteren. Heb je een partner die al 20 jaar zijn was niet in de wasmand gooit? En elke keer raak jij ervan geïrriteerd? Inmiddels weet je wel dat actie ondernemen niet meer voor verandering gaat zorgen. Doe jezelf een plezier en accepteer het en laat het los.

 

Zorg voor je darmen
De darmgezondheid is erg belangrijk voor een goed werkend ECS systeem. Zorg ervoor dat jouw darmen op orde zijn. Eet niet te veel gluten, soja, tarwe en zuivel. Kies vaker voor gefermenteerd voedsel of Kefir. Deze hebben namelijk een probiotische werking op de darmen.

 

Supplementen
Supplementen met de volgende nutriënten ondersteunen : caryofylleen, EPA en DHA, vitamine D. Dit zijn nutriënten die de basis vormen. Wanneer je ECS systeem echt een erge disbalans heeft dan zijn er nog andere nutriënten zoals apigenine, keampferol en PEA. Dit is echter wel per persoon verschillend en een BrainQ opgeleide therapeut kan je daarbij helpen.

Lees hier meer over het stofje caryofylleen

Lucas Flamend. Het endorfine herstelplan. Integrale epigenetica in de praktijk – het endocannabinoïde systeem, Editie 2024, derde druk september 2023
BrainQ master voor natuurgeneeskundig therapeuten, Dorothé Lueb, 2022 – 2023
Pacher, P., Bátkai, S., & Kunos, G. (2006). The endocannabinoid system as an emerging target of pharmacotherapy. Pharmacological Reviews, 58(3), 389-462.

Di Marzo, V., & Piscitelli, F. (2015). The endocannabinoid system and its modulation by phytocannabinoids. Neurotherapeutics, 12(4), 692-698.

Russo, E. B. (2016). Clinical endocannabinoid deficiency reconsidered: Current research supports the theory in migraine, fibromyalgia, irritable bowel, and other treatment-resistant syndromes. Cannabis and Cannabinoid Research, 1(1), 154-165.

McPartland, J. M., & Russo, E. B. (2014). Non-phytocannabinoid constituents of cannabis and herbal synergy. In Handbook of Cannabis (pp. 287-303). Oxford University Press.

Zou, S., & Kumar, U. (2018). Cannabinoid receptors and the endocannabinoid system: signaling and function in the central nervous system. International Journal of Molecular Sciences, 19(3), 833.